Προσωπικότητα...

Σε όλους μας αρέσει να αναλύουμε την προσωπικότητα των άλλων ή να προσπαθούμε να αναλύσουμε τη δική μας. Και μερικοί από μας έχουν περισσότερη ικανότητα να το κάνουν αυτό από τους άλλους. Το να καταλαβαίνουμε τον απέναντί μας εύκολα, το να ξέρουμε από ένστικτο τι ακριβώς πρέπει να πούμε για να τον βοηθήσουμε, πραγματικά είναι δώρα ανεκτίμητα.

Τα άτομα που νιώθουν σωστά τον απέναντί τους ζούνε τη ζωή τους πιο βαθιά. Και αυτό γιατί με το να έχουν κατανόηση για τους άλλους, καταλήγουν να καταλαβαίνουν καλύτερα τον ίδιο τον εαυτό τους. Αντίθετα με εκείνους που περνούν τη ζωή τους κατά τον ίδιο τρόπο «στην επιφάνεια», χωρίς ποτέ να εμβαθύνουν στο μυστήριο που λέγεται ανθρώπινη ψυχή.

Ο όρος «προσωπικότητα» είναι ένα θέμα τόσο δύσκολο και περίπλοκο.

Προσωπικότητα είναι αυτό το «κάτι» που ξεχωρίζει τον καθένα μας σαν μοναδικό και ανεπανάληπτο άτομο από όλους τους άλλους. Αυτό μας οδηγεί αυτόματα στο συμπέρασμα πως κάθε προσπάθεια κατατάξεως των ανθρώπων σε «τύπους» είναι μια αυθαίρετη υπεραπλούστευση, αφού η προσωπικότητα ακριβώς είναι ο αποφασιστικός παράγοντας που κάνει το κάθε άτομο μοναδικό και η μοναδικότητα δεν είναι δυνατόν να μπει σε καλούπια. Αυτό δεν εμπόδισε να γίνουν πολλές απόπειρες με αντικειμενικό σκοπό αυτήν ακριβώς την κατάταξη, που υποτίθεται ότι δεν είναι αδύνατη και που δε στερούνται τουλάχιστον ενδιαφέροντος.

Το «γνώθι σ’ αυτόν» είναι ασφαλώς μια λύση στα προβλήματα προσωπικότητας που μπορεί να αντιμετωπίζουμε. Αλλά δεν είναι και τόσο εύκολη. Συνήθως μάς είναι αδύνατο να αποσπαστούμε αρκετά από τις αντιλήψεις, τις ανησυχίες, τις ελπίδες μας και να γίνουμε τόσο αντικειμενικοί όσο χρειάζεται για να το πετύχουμε. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, πρέπει να επωφεληθούμε από την κριτική των άλλων, αντί να μας στεναχωρεί.

Την προσωπικότητά μας κατά ένα μέρος την κληρονομούμε και κατά το υπόλοιπο μέρος τη φτιάχνουμε μόνοι μας. Σχεδόν κατά κανόνα δεν πετυχαίνουμε να την αναπτύξουμε αρκετά, ίσως γιατί ζούμε σε μια κοινωνία που μας επιβάλλει κανόνες έτοιμους και συμβατικότητες: εμπόδια σοβαρά στην ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας. Οφείλουμε, όμως, να ανακαλύψουμε στον εαυτό μας ως πού φτάνουν οι δυνατότητές μας και να τις αναπτύξουμε  όσο αυτό είναι εφικτό μέσα στις συνθήκες που ζούμε. Από μας εξαρτάται να πλατύνουμε τα όρια της ατομικότητάς μας.

Της Στέλλας Σουρμελή