"Δεσποινίς ή κυρία;"

Σας έτυχε ποτέ στη μέση μιας σοβαρής συζήτησης να σας διακόψουν και να σας ρωτήσουν: «Με συγχωρείτε, δεσποινίς ή κυρία;»

Δεν ξέρω γιατί, αλλά εμένα προσωπικά αυτή η ερώτηση μού έδινε πάντα στα νεύρα. Σε παρόμοιες περιπτώσεις αποφεύγω να ξεκαθαρίσω την οικογενειακή μου κατάσταση, ενοχλούμαι και αισθάνομαι να προσβάλλεται το δικαίωμά μου να διαφεντεύω τα του εαυτού μου. Και απαντώ: «Δεν έχει σημασία, ας συνεχίσουμε». Στη δουλειά που κάνω, κάτι τέτοιο συμβαίνει πολύ συχνά. Τόσο συχνά που με παρότρυνε να αναζητήσω τους λόγους που υπαγόρευσαν στην κοινωνία την υιοθέτηση δυο προσφωνήσεων.

Οι άντρες μέσα στην κοινωνία είναι απλά «κύριοι». Οι γυναίκες, αντίθετα, χωρίζονται υποχρεωτικά σε «δεσποινίδες» και «κυρίες». Δεσποινίδες είναι οι ανύπαντρες και οι νέες και όσες ξεπέρασαν προ πολλού τη νεότητα (ποιος αλήθεια μπορεί να πει μέχρι ποια ηλικία νιώθει κανείς νέος;). Έτσι, συμβαίνει συχνά, η γραφειοκρατία να απαιτεί από μια ανύπαντρη γυναίκα 60, 70 ή και 80 χρόνων, να δηλώσει ενώπιον του αρμοδίου υπαλλήλου τη «φυσική» και οικογενειακή της κατάσταση.

Θεατρικοί συγγραφείς και δημοσιογράφοι στον τόπο μας δεν παρέλειψαν να μας διασκεδάσουν με τις δεσποινίδες των 39 Μάιων και άνω, τις «γεροντοκόρες», όπως συνήθως τις αποκαλούμε. Το κακόγουστο χιούμορ σε βάρος πολιτών θηλυκού γένους, που δεν μπόρεσαν ή δε θέλησαν να «αποκατασταθούν» κοινωνικά δια του γάμου, είναι στον τόπο μας, ακόμα και σήμερα, κοινός τρόπος.

Τίποτα παρόμοιο, όμως, δε συμβαίνει με τους άντρες. Αυτοί είναι κύριοι στα 18, κύριοι και στα 100, είτε παντρεύτηκαν ποτέ, είτε όχι.

Στην ελληνική κοινωνία, αυτός ο διαχωρισμός δεν έχει σταματήσει και σήμερα να έχει πολυάριθμους οπαδούς.

Κατά τη δική μου άποψη δεν υπάρχει λόγος να σπαζοκεφαλιάζουμε για την εφεύρεση ενός κοινού όρου προσαγορεύσεως της Ελληνίδας, εμάς δηλαδή.

Εγώ πάντως, αν κάποιοι μου υποβάλουν τη σχετική ερώτηση, τους απαντώ: «Μετά τα 18, όλες κυρίες είμαστε».

Της Στέλλας Σουρμελή