Η έκρηξη της βίας!
Οι φόνοι υπερδιπλασιάστηκαν, ενώ ταυτόχρονα αυξήθηκαν σημαντικά οι υποθέσεις ναρκωτικών με τους ανήλικους χρήστες να πληθαίνουν. Σαν να μην έφταναν αυτά, σημαντική αύξηση παρουσιάστηκε στις υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας, με τις γυναίκες στο στόχαστρο. Η βία δεν είναι μόνο έξω στο δρόμο, αλλά και μέσα στα σπίτια μας… η βία εκρήγνυται παντού.
Λένε ότι όταν η οικονομική κρίση φουντώνει, μαζί της φουντώνει και η εγκληματικότητα. Και όντως το παράδειγμα άλλων χωρών του κόσμου υποστηρίζει αυτή τη θεωρία. Παράλληλα το υποστηρίζουν και έρευνες. Μετά το πρώτο ξέσπασμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, την περίοδο 2008 – 2009, που ακόμα ήμασταν ανυποψίαστοι για τις επιπτώσεις της που θα έφταναν και στο δικό μας κατώφλι, το τμήμα των Ηνωμένων Εθνών για το έγκλημα και τα ναρκωτικά δημοσίευε μία ανησυχητική έκθεση. Τότε ελάχιστοι της έδωσαν σημασία. Σήμερα τη βλέπουμε στην πράξη.
Η έκθεση είχε τίτλο: «Παρακολουθώντας τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στο έγκλημα». Τα αποτελέσματα ήταν αποκαρδιωτικά. Σε περιόδους κρίσης, στις 8 από τις 11 χώρες που μελετήθηκαν, τα ποσοστά της εγκληματικότητα έπαιρναν την ανηφόρα. Συγκεκριμένα μελετούνταν οι υποθέσεις ληστείας, φόνου και κλοπής οχημάτων. Και οι τρεις αυτές κατηγορίες αυξήθηκαν σημαντικά την περίοδο 2008 – 2009 της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Η σύνδεση της οικονομίας των χωρών αυτών και της αύξησης της εγκληματικότητας ήταν τόσο έντονη, που οι συγγραφείς της έκθεσης δεν είχαν καμία αμφιβολία για αυτήν.
«Η παρουσία νεαρών εγκληματιών, η πρόσβαση σε όπλα, η αύξηση της κατάχρησης ουσιών και η αποδοτικότητα των οργάνων και της πολιτείας που επιβάλλει το νόμο, παίζουν όλα ρόλο στην αύξηση ή τη μείωση των εγκλημάτων», κατέληγε η έκθεση. Ωστόσο το ανησυχητικό στοιχείο ήταν ότι δεν μπορούσαν να συνδεθούν συγκεκριμένοι οικονομικοί παράγοντες ή οικονομικά κίνητρα με συγκεκριμένες κατηγορίες εγκλημάτων. Το συμπέρασμα, λοιπόν, στο οποίο κατέληξε η έρευνα των Ηνωμένων Εθνών ήταν ότι περισσότερο το οικονομικό κλίμα είναι που επηρεάζει τους δείκτες εγκληματικότητας κι όχι τα διαφοροποιημένα πιθανώς οικονομικά κίνητρα των δραστών. Είναι η εγκληματική συμπεριφορά των ανθρώπων που εντείνεται και αυξάνεται σε περιόδους κρίσης.
Σας θυμίζουν κάτι όλα αυτά; Η αύξηση εγκλημάτων που δε συνδέονται άμεσα με την οικονομική κρίση, αλλά που έρχονται να προστεθούν στα ήδη πολλά προβλήματα μιας κοινωνίας που δοκιμάζεται; Η αύξηση των εγκλημάτων που συμπορεύεται με την κρίση; Σας θυμίζει μάλλον τις πρόσφατες ανακοινώσεις των Αστυνομικών Αρχών της Κύπρου, για τον απολογισμό των δράσεων της Αστυνομίας για το 2013. Ο Αρχηγός της Αστυνομίας Μιχάλης Παπαγεωργίου ήταν κατηγορηματικός, όταν στα πλαίσια της συνέντευξης τύπου που παραχώρησε δήλωσε: «Αρκετοί Κύπριοι έγιναν οξύθυμοι, έγιναν επιθετικοί, έγιναν ετσιθελικοί, έγιναν βίαιοι».
Οι φόνοι υπερδιπλασιάζονται
Οι φόνοι σ’ ένα μικρό νησί της Μεσογείου, με μικρό πληθυσμό και με μια κοινωνία που στη μεγάλη της πλειοψηφία είναι ακόμα δεμένη με ισχυρούς δεσμούς, θα περίμενε κανείς να είναι σπάνιο φαινόμενο. Η πραγματικότητα όμως μας διαψεύδει. Μάλιστα το 2012, οι δολοφονίες υπερδιπλασιάστηκαν, αφού σημείωσαν αύξηση κατά 125%, σε σχέση με το τόσο κοντινό σε χρόνο, μα τόσο μακρινό σαν γενικό κλίμα 2011. Οι φόνοι που σημειώθηκαν εντός των κυπριακών συνόρων το 2012 ήταν στο σύνολό τους 18, όπως ανακοίνωσε ο Αρχηγός της Αστυνομίας, ενώ το 2011 ήταν μόλις 8.
Και επανερχόμενοι στο θέμα της οικονομικής κρίσης, που επηρεάζει, αλλά με υπόγειο τρόπο τους ανθρώπους και οπλίζει το χέρι τους, μόνο 2 από τις 18 αυτές δολοφονίες έγιναν για οικονομικά κίνητρα. Όπως σημείωσε ο κος Παπαγεωργίου πέντε φόνοι αποδίδονται σε ξεκαθάρισμα λογαριασμών, έξι σε λογομαχία/αντιπαράθεση και άλλοι τρεις σε οικογενειακές διαφορές ή ζήλια.
Το σοβαρό έγκλημα, η κατηγορία αυτή που περιλαμβάνει και το φόνο, σε επίπεδο καταγγελιών υπήρξε μικρότερο το 2012, σε σύγκριση με το 2011.Το 2012 καταγγέλθηκαν 7.977 υποθέσεις, σε σχέση με 8.426, που αντιστοιχεί σε μείωση 5,3%. Το ποσοστό εξιχνίασης για το 2012 έφθασε στο 53,7% το 2012, σε σύγκριση με 50,3% το 2011. Το σοβαρό έγκλημα, όμως, ήταν που εισέπραξε το βαρύτερο φόρο αίματος για το 2012 στην Κύπρο.
Για τις περιπτώσεις της λογομαχίας και των οικογενειακών διαφορών ή της ζήλιας, που οδήγησαν σε φόνο, ο κος Παπαγεωργίου σχολίασε πως αρκετοί Κύπριοι πήραν εύκολα το νόμο στα χέρια τους. Πίσω άφησαν ένα σκληρό αιματοβαμμένο σκηνικό και μια ιστορική αύξηση που ελπίζουμε να μην αγγίξει ξανά ο τομέας της ανθρωποκτονίας στην Κύπρο.
Η οικογενειακή βία γιγαντώνεται
Η βία δεν είναι μόνο έξω από εμάς. Κάπου σε κάποιο δρομάκι, όπου κάποιοι άσχετοι με εμάς ξεκαθαρίζουν τους λογαριασμούς τους. Τουλάχιστον όχι για όλους μας. Η ενδοοικογενειακή βία έχει αυξηθεί σημαντικά και περισσότερο από ποτέ σήμερα αποτελεί υπαρκτό και «καυτό» πρόβλημα της κυπριακής κοινωνίας. Τα περιστατικά του 2012 εκτοξεύτηκαν στα 1.619 (χωρίς να περιλαμβάνονται τα στοιχεία για το μήνα Δεκέμβριο), που στην πλειοψηφία τους είχαν θύματα γυναίκες και παιδιά.
Η αύξηση είναι πρωτοφανής και την αντιλαμβάνεται κανείς καλύτερα όταν διαβάζει τα στοιχεία που έφερε λίγο πριν τη λήξη του 2012 στη δημοσιότητα το Κέντρο Άμεσης Βοήθειας (KAB), του Συνδέσμου για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια (ΣΠΑΒΟ). Σύμφωνα με αυτά, μέχρι και το Νοέμβριο ζήτησαν τη βοήθεια του ΚΑΒ 300 περιστατικά περισσότερα, σε σύγκριση με όλο το 2011.
Το 2012 ήταν η χρονιά κατά την οποία παρουσιάστηκε σημαντική αύξηση και στις περιπτώσεις σεξουαλικής βίας στην οικογένεια, αφού καταγράφηκαν 107 περιστατικά έναντι 71, το 2011.Από το 2000 μέχρι το 2012, η τηλεφωνική γραμμή του (ΣΠΑΒΟ) ασχολήθηκε με 11.695 περιστατικά, πράγμα που φανερώνει πόσο μεγάλο είναι το πρόβλημα σωρευτικά για μια μικρή κοινωνία σαν τη δική μας.
Η σημαντική άνοδος των αριθμών άρχισε να παρουσιάζεται από το 2008, ενώ σύμφωνα με το ΚΑΒ και το ΣΠΑΒΟ, συνεχίζει να παρατηρείται ανοδική τάση, με 50-100 περισσότερα περιστατικά να καταγράφονται κατά μέσο όρο επιπλέον τον κάθε χρόνο. Το αποκορύφωμα της αυξητικής τάσης σημειώθηκε τα δύο τελευταία χρόνια, όπου καταγράφηκαν 1.619 περιστατικά το 2012, έναντι 1.320 το 2011, που επίσης παρουσιάστηκε σημαντική αύξηση, αφού οι περιπτώσεις που εξετάστηκαν από το ΚΑΒ το 2010, ήταν 1.053. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί το γεγονός ότι τα τρία τελευταία χρόνια παρατηρείται αύξηση και στα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας με θύματα τους άνδρες. Διαχρονικά όμως και ακόμα και σήμερα οι γυναίκες κρατούν τα επαίσχυντα «πρωτεία» στη λίστα των θυμάτων.
Η γυναίκα στο στόχαστρο
Οι μελέτες σχετικά με τα θύματα της ενδοοικογενειακής βίας, που θέλουν τη γυναίκα να βρίσκεται στο στόχαστρο, επιβεβαιώνουν οι κατά καιρούς αναφορές της Κυπριακής Αστυνομίας σε σχέση με τη βία στην οικογένεια. Όπως αναφέρει παλαιότερη μελέτη του Κέντρου Ερευνών και Ανάπτυξης του Intercollege, με θέμα «Βία στην Κυπριακή Οικογένεια», δίνοντας το προφίλ των θυμάτων οικογενειακής βίας, αυτά ήταν «κυρίως γυναίκες (83,9%). Το μεγαλύτερο ποσοστό θυμάτων ήταν ηλικίας 31-40 και είχε μόρφωση γυμνασίου. Ποσοστό 23,9% δε φοιτούσε σε σχολείο, το 18,9% είχε μόρφωση δημοτικού, το 17,6% λυκείου και 10,7% πανεπιστημίου ή κολλεγίου. Τα περισσότερα θύματα είναι παντρεμένα, ενώ το 15,1% είναι χωρισμένα.
Τα στοιχεία αυτά, αν και αντιστοιχούν σε περασμένα έτη, δεν έχουν διαφοροποιηθεί σε σχέση με το προφίλ του θύματος, κατά πολύ μέχρι σήμερα. Η γυναίκα συνεχίζει να βρίσκεται στο στόχαστρο, γεγονός που επιβεβαιώνει από τα πρόσφατα στοιχεία του και ο ΣΠΑΒΟ, που διαχειρίζεται περίπου 77 νέα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, που χρήζουν άμεση παρέμβαση κάθε μήνα. Οι αριθμοί προκαλούν ίλιγγο. Και η βία από πίσω τους προκαλεί βαθιά, επώδυνα τραύματα στην ψυχή και το σώμα.
Μάστιγα που μεγαλώνει τα ναρκωτικά
Άλλη μία πλευρά της εγκληματικότητας, που «παίρνει κεφάλι» στην Κύπρο, είναι τα ναρκωτικά. Το 2012, σύμφωνα με τα στοιχεία που έφερε στη δημοσιότητα ο Αρχηγός της Αστυνομίας αυξήθηκαν τόσο οι υποθέσεις, όσο και τα εμπλεκόμενα πρόσωπα στις υποθέσεις ναρκωτικών στη χώρα. Ειδικότερα, οι υποθέσεις ανήλθαν στις 1.032 από 1.245 εμπλεκόμενα πρόσωπα, σε σύγκριση 940 και 1.045 αντίστοιχα.
Σύμφωνα με τον κο Παπαγεωργίου, από τις 134 υποθέσεις εμπορίας ναρκωτικών, οι 99 εκδικάστηκαν, με αποτέλεσμα 121 πρόσωπα να καταδικαστούν σε συνολικά 530 χρόνια φυλάκισης, που κατά μέσο όρο αντιστοιχούν σε 4,5 χρόνια φυλάκισης για το για κάθε πρόσωπο. Όπως σημείωσε ο κος Παπαγεωργίου, στο ζήτημα των ναρκωτικών η Αστυνομία επέδειξε ιδιαίτερη εγρήγορση, αφού περισσότερες από 200 υποθέσεις εξιχνιάστηκαν από άλλες υπηρεσίες και όχι από την ΥΚΑΝ.
Η ανακοίνωση της αύξησης από μόνης της ήταν αναμενόμενη. Εξάλλου πρόσφατα ο Διευθυντής του Γραφείου του Προέδρου της Δημοκρατίας, κος Χρίστος Χριστοφίδης, μιλώντας σε εκδήλωση του Αντιναρκωτικού Συμβουλίου της χώρας, παραδεχόταν ότι η κρίση φέρνει αύξηση στο φαινόμενο των ναρκωτικών. «Τα οξυμένα κοινωνικά προβλήματα, λόγω της παγκόσμιας καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης επιτείνουν φαινόμενα όπως η ουσιοεξάρτηση», δήλωνε ο ίδιος. Άλλο είναι το καμπανάκι του κινδύνου που χτυπά πίσω από την αύξηση του φαινομένου των ναρκωτικών.
Τα παιδιά μεγαλώνουν γρήγορα…
Ο κ. Παπαγεωργίου χαρακτήρισε ανησυχητική την αύξηση της χρήσης των ναρκωτικών από νεαρά πρόσωπα και ειδικότερα την ηλικιακή ομάδα μεταξύ 14-18, που αυξήθηκε σοβαρά κατά 41%, ενώ η ομάδα μεταξύ 19-24 ετών αυξήθηκε κατά 12,4%. Το 12, 4% δεν είναι μικρό ποσοστό και σίγουρα δεν είναι μικρό το 41%. Τι σημαίνει αυτό το ποσοστό; Ότι σχεδόν τα διπλάσια σε σχέση με παλιότερα παιδιά των τρυφερών ηλικιών, που ξεκινούν από τα 14 και καταλήγουν στην πρώιμη νεότητα των 18, όχι απλά έχουν δοκιμάσει ναρκωτικές ουσίες, αλλά έχουν φτάσει σε σημείο να κάνουν χρήση και να πιάνονται από τις Αστυνομικές Αρχές γι’ αυτό.
Το θετικό είναι ότι η Αστυνομία παρουσιάζει εγρήγορση σ’ αυτό το κομμάτι. Και κάτι που μοιάζει με ύψιστο ταμπού για τους γονείς, το να πιαστούν δηλαδή τα παιδιά τους να κάνουν χρήση ναρκωτικών, μπορεί να μην είναι η ιδανική παρέμβαση, αλλά δεν παύει να είναι η παρέμβαση κάποιας μορφής που θα τα κάνει να συνειδητοποιήσουν ότι οι επιλογές τους φέρουν ευθύνες και συνέπειες.
Κέντρο Άμεσης Βοήθειας 1440
Ο Σύνδεσμος για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια(ΣΠΑΒΟ) λειτουργεί ένα τηλεφωνικό κέντρο άμεσης βοήθειας σε όλους όσους έρχονται αντιμέτωποι με την ενδοοικογενειακή βία. Η γραμμή 1440 παρέχεται δωρεάν και είναι στη διάθεση του κοινού για όλες τις μέρες του χρόνου. Το τηλεφωνικό κέντρο που έχει δημιουργήσει ο ΣΠΑΒΟ, στελεχώνεται με επιστημονικό προσωπικό, ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς, οι οποίοι έχουν εκπαιδευτεί σε τεχνικές επικοινωνίας από το τηλέφωνο.
Η Γραμμή 1440 προσφέρει
• Συμβουλευτική στήριξη σε ώρα κρίσης
• Πληροφόρηση και συνεργασία με άλλες υπηρεσίες σχετικές με το πρόβλημα Οικογενειακής βίας
• Ενημέρωση για τα βασικά δικαιώματα και τις δυνατότητες που έχουν τα άτομα που κακοποιούνται να βρουν λύσεις για το πρόβλημα τους
Παράλληλα ο ΣΠΑΒΟ λειτουργεί και ένα καταφύγιο φιλοξενίας για γυναίκες και τα παιδιά τους που βρίσκονται σε σωματικό και ψυχολογικό κίνδυνο από άτομα του οικογενειακού τους περιβάλλοντος. Ενημέρωση για το καταφύγιο παρέχεται στο 1440.
Της Λίας Παπαϊωάννου
Λένε ότι όταν η οικονομική κρίση φουντώνει, μαζί της φουντώνει και η εγκληματικότητα. Και όντως το παράδειγμα άλλων χωρών του κόσμου υποστηρίζει αυτή τη θεωρία. Παράλληλα το υποστηρίζουν και έρευνες. Μετά το πρώτο ξέσπασμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, την περίοδο 2008 – 2009, που ακόμα ήμασταν ανυποψίαστοι για τις επιπτώσεις της που θα έφταναν και στο δικό μας κατώφλι, το τμήμα των Ηνωμένων Εθνών για το έγκλημα και τα ναρκωτικά δημοσίευε μία ανησυχητική έκθεση. Τότε ελάχιστοι της έδωσαν σημασία. Σήμερα τη βλέπουμε στην πράξη.
Η έκθεση είχε τίτλο: «Παρακολουθώντας τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στο έγκλημα». Τα αποτελέσματα ήταν αποκαρδιωτικά. Σε περιόδους κρίσης, στις 8 από τις 11 χώρες που μελετήθηκαν, τα ποσοστά της εγκληματικότητα έπαιρναν την ανηφόρα. Συγκεκριμένα μελετούνταν οι υποθέσεις ληστείας, φόνου και κλοπής οχημάτων. Και οι τρεις αυτές κατηγορίες αυξήθηκαν σημαντικά την περίοδο 2008 – 2009 της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Η σύνδεση της οικονομίας των χωρών αυτών και της αύξησης της εγκληματικότητας ήταν τόσο έντονη, που οι συγγραφείς της έκθεσης δεν είχαν καμία αμφιβολία για αυτήν.
«Η παρουσία νεαρών εγκληματιών, η πρόσβαση σε όπλα, η αύξηση της κατάχρησης ουσιών και η αποδοτικότητα των οργάνων και της πολιτείας που επιβάλλει το νόμο, παίζουν όλα ρόλο στην αύξηση ή τη μείωση των εγκλημάτων», κατέληγε η έκθεση. Ωστόσο το ανησυχητικό στοιχείο ήταν ότι δεν μπορούσαν να συνδεθούν συγκεκριμένοι οικονομικοί παράγοντες ή οικονομικά κίνητρα με συγκεκριμένες κατηγορίες εγκλημάτων. Το συμπέρασμα, λοιπόν, στο οποίο κατέληξε η έρευνα των Ηνωμένων Εθνών ήταν ότι περισσότερο το οικονομικό κλίμα είναι που επηρεάζει τους δείκτες εγκληματικότητας κι όχι τα διαφοροποιημένα πιθανώς οικονομικά κίνητρα των δραστών. Είναι η εγκληματική συμπεριφορά των ανθρώπων που εντείνεται και αυξάνεται σε περιόδους κρίσης.
Σας θυμίζουν κάτι όλα αυτά; Η αύξηση εγκλημάτων που δε συνδέονται άμεσα με την οικονομική κρίση, αλλά που έρχονται να προστεθούν στα ήδη πολλά προβλήματα μιας κοινωνίας που δοκιμάζεται; Η αύξηση των εγκλημάτων που συμπορεύεται με την κρίση; Σας θυμίζει μάλλον τις πρόσφατες ανακοινώσεις των Αστυνομικών Αρχών της Κύπρου, για τον απολογισμό των δράσεων της Αστυνομίας για το 2013. Ο Αρχηγός της Αστυνομίας Μιχάλης Παπαγεωργίου ήταν κατηγορηματικός, όταν στα πλαίσια της συνέντευξης τύπου που παραχώρησε δήλωσε: «Αρκετοί Κύπριοι έγιναν οξύθυμοι, έγιναν επιθετικοί, έγιναν ετσιθελικοί, έγιναν βίαιοι».
Οι φόνοι υπερδιπλασιάζονται
Οι φόνοι σ’ ένα μικρό νησί της Μεσογείου, με μικρό πληθυσμό και με μια κοινωνία που στη μεγάλη της πλειοψηφία είναι ακόμα δεμένη με ισχυρούς δεσμούς, θα περίμενε κανείς να είναι σπάνιο φαινόμενο. Η πραγματικότητα όμως μας διαψεύδει. Μάλιστα το 2012, οι δολοφονίες υπερδιπλασιάστηκαν, αφού σημείωσαν αύξηση κατά 125%, σε σχέση με το τόσο κοντινό σε χρόνο, μα τόσο μακρινό σαν γενικό κλίμα 2011. Οι φόνοι που σημειώθηκαν εντός των κυπριακών συνόρων το 2012 ήταν στο σύνολό τους 18, όπως ανακοίνωσε ο Αρχηγός της Αστυνομίας, ενώ το 2011 ήταν μόλις 8.
Και επανερχόμενοι στο θέμα της οικονομικής κρίσης, που επηρεάζει, αλλά με υπόγειο τρόπο τους ανθρώπους και οπλίζει το χέρι τους, μόνο 2 από τις 18 αυτές δολοφονίες έγιναν για οικονομικά κίνητρα. Όπως σημείωσε ο κος Παπαγεωργίου πέντε φόνοι αποδίδονται σε ξεκαθάρισμα λογαριασμών, έξι σε λογομαχία/αντιπαράθεση και άλλοι τρεις σε οικογενειακές διαφορές ή ζήλια.
Το σοβαρό έγκλημα, η κατηγορία αυτή που περιλαμβάνει και το φόνο, σε επίπεδο καταγγελιών υπήρξε μικρότερο το 2012, σε σύγκριση με το 2011.Το 2012 καταγγέλθηκαν 7.977 υποθέσεις, σε σχέση με 8.426, που αντιστοιχεί σε μείωση 5,3%. Το ποσοστό εξιχνίασης για το 2012 έφθασε στο 53,7% το 2012, σε σύγκριση με 50,3% το 2011. Το σοβαρό έγκλημα, όμως, ήταν που εισέπραξε το βαρύτερο φόρο αίματος για το 2012 στην Κύπρο.
Για τις περιπτώσεις της λογομαχίας και των οικογενειακών διαφορών ή της ζήλιας, που οδήγησαν σε φόνο, ο κος Παπαγεωργίου σχολίασε πως αρκετοί Κύπριοι πήραν εύκολα το νόμο στα χέρια τους. Πίσω άφησαν ένα σκληρό αιματοβαμμένο σκηνικό και μια ιστορική αύξηση που ελπίζουμε να μην αγγίξει ξανά ο τομέας της ανθρωποκτονίας στην Κύπρο.
Η οικογενειακή βία γιγαντώνεται
Η βία δεν είναι μόνο έξω από εμάς. Κάπου σε κάποιο δρομάκι, όπου κάποιοι άσχετοι με εμάς ξεκαθαρίζουν τους λογαριασμούς τους. Τουλάχιστον όχι για όλους μας. Η ενδοοικογενειακή βία έχει αυξηθεί σημαντικά και περισσότερο από ποτέ σήμερα αποτελεί υπαρκτό και «καυτό» πρόβλημα της κυπριακής κοινωνίας. Τα περιστατικά του 2012 εκτοξεύτηκαν στα 1.619 (χωρίς να περιλαμβάνονται τα στοιχεία για το μήνα Δεκέμβριο), που στην πλειοψηφία τους είχαν θύματα γυναίκες και παιδιά.
Η αύξηση είναι πρωτοφανής και την αντιλαμβάνεται κανείς καλύτερα όταν διαβάζει τα στοιχεία που έφερε λίγο πριν τη λήξη του 2012 στη δημοσιότητα το Κέντρο Άμεσης Βοήθειας (KAB), του Συνδέσμου για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια (ΣΠΑΒΟ). Σύμφωνα με αυτά, μέχρι και το Νοέμβριο ζήτησαν τη βοήθεια του ΚΑΒ 300 περιστατικά περισσότερα, σε σύγκριση με όλο το 2011.
Το 2012 ήταν η χρονιά κατά την οποία παρουσιάστηκε σημαντική αύξηση και στις περιπτώσεις σεξουαλικής βίας στην οικογένεια, αφού καταγράφηκαν 107 περιστατικά έναντι 71, το 2011.Από το 2000 μέχρι το 2012, η τηλεφωνική γραμμή του (ΣΠΑΒΟ) ασχολήθηκε με 11.695 περιστατικά, πράγμα που φανερώνει πόσο μεγάλο είναι το πρόβλημα σωρευτικά για μια μικρή κοινωνία σαν τη δική μας.
Η σημαντική άνοδος των αριθμών άρχισε να παρουσιάζεται από το 2008, ενώ σύμφωνα με το ΚΑΒ και το ΣΠΑΒΟ, συνεχίζει να παρατηρείται ανοδική τάση, με 50-100 περισσότερα περιστατικά να καταγράφονται κατά μέσο όρο επιπλέον τον κάθε χρόνο. Το αποκορύφωμα της αυξητικής τάσης σημειώθηκε τα δύο τελευταία χρόνια, όπου καταγράφηκαν 1.619 περιστατικά το 2012, έναντι 1.320 το 2011, που επίσης παρουσιάστηκε σημαντική αύξηση, αφού οι περιπτώσεις που εξετάστηκαν από το ΚΑΒ το 2010, ήταν 1.053. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί το γεγονός ότι τα τρία τελευταία χρόνια παρατηρείται αύξηση και στα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας με θύματα τους άνδρες. Διαχρονικά όμως και ακόμα και σήμερα οι γυναίκες κρατούν τα επαίσχυντα «πρωτεία» στη λίστα των θυμάτων.
Η γυναίκα στο στόχαστρο
Οι μελέτες σχετικά με τα θύματα της ενδοοικογενειακής βίας, που θέλουν τη γυναίκα να βρίσκεται στο στόχαστρο, επιβεβαιώνουν οι κατά καιρούς αναφορές της Κυπριακής Αστυνομίας σε σχέση με τη βία στην οικογένεια. Όπως αναφέρει παλαιότερη μελέτη του Κέντρου Ερευνών και Ανάπτυξης του Intercollege, με θέμα «Βία στην Κυπριακή Οικογένεια», δίνοντας το προφίλ των θυμάτων οικογενειακής βίας, αυτά ήταν «κυρίως γυναίκες (83,9%). Το μεγαλύτερο ποσοστό θυμάτων ήταν ηλικίας 31-40 και είχε μόρφωση γυμνασίου. Ποσοστό 23,9% δε φοιτούσε σε σχολείο, το 18,9% είχε μόρφωση δημοτικού, το 17,6% λυκείου και 10,7% πανεπιστημίου ή κολλεγίου. Τα περισσότερα θύματα είναι παντρεμένα, ενώ το 15,1% είναι χωρισμένα.
Τα στοιχεία αυτά, αν και αντιστοιχούν σε περασμένα έτη, δεν έχουν διαφοροποιηθεί σε σχέση με το προφίλ του θύματος, κατά πολύ μέχρι σήμερα. Η γυναίκα συνεχίζει να βρίσκεται στο στόχαστρο, γεγονός που επιβεβαιώνει από τα πρόσφατα στοιχεία του και ο ΣΠΑΒΟ, που διαχειρίζεται περίπου 77 νέα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, που χρήζουν άμεση παρέμβαση κάθε μήνα. Οι αριθμοί προκαλούν ίλιγγο. Και η βία από πίσω τους προκαλεί βαθιά, επώδυνα τραύματα στην ψυχή και το σώμα.
Μάστιγα που μεγαλώνει τα ναρκωτικά
Άλλη μία πλευρά της εγκληματικότητας, που «παίρνει κεφάλι» στην Κύπρο, είναι τα ναρκωτικά. Το 2012, σύμφωνα με τα στοιχεία που έφερε στη δημοσιότητα ο Αρχηγός της Αστυνομίας αυξήθηκαν τόσο οι υποθέσεις, όσο και τα εμπλεκόμενα πρόσωπα στις υποθέσεις ναρκωτικών στη χώρα. Ειδικότερα, οι υποθέσεις ανήλθαν στις 1.032 από 1.245 εμπλεκόμενα πρόσωπα, σε σύγκριση 940 και 1.045 αντίστοιχα.
Σύμφωνα με τον κο Παπαγεωργίου, από τις 134 υποθέσεις εμπορίας ναρκωτικών, οι 99 εκδικάστηκαν, με αποτέλεσμα 121 πρόσωπα να καταδικαστούν σε συνολικά 530 χρόνια φυλάκισης, που κατά μέσο όρο αντιστοιχούν σε 4,5 χρόνια φυλάκισης για το για κάθε πρόσωπο. Όπως σημείωσε ο κος Παπαγεωργίου, στο ζήτημα των ναρκωτικών η Αστυνομία επέδειξε ιδιαίτερη εγρήγορση, αφού περισσότερες από 200 υποθέσεις εξιχνιάστηκαν από άλλες υπηρεσίες και όχι από την ΥΚΑΝ.
Η ανακοίνωση της αύξησης από μόνης της ήταν αναμενόμενη. Εξάλλου πρόσφατα ο Διευθυντής του Γραφείου του Προέδρου της Δημοκρατίας, κος Χρίστος Χριστοφίδης, μιλώντας σε εκδήλωση του Αντιναρκωτικού Συμβουλίου της χώρας, παραδεχόταν ότι η κρίση φέρνει αύξηση στο φαινόμενο των ναρκωτικών. «Τα οξυμένα κοινωνικά προβλήματα, λόγω της παγκόσμιας καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης επιτείνουν φαινόμενα όπως η ουσιοεξάρτηση», δήλωνε ο ίδιος. Άλλο είναι το καμπανάκι του κινδύνου που χτυπά πίσω από την αύξηση του φαινομένου των ναρκωτικών.
Τα παιδιά μεγαλώνουν γρήγορα…
Ο κ. Παπαγεωργίου χαρακτήρισε ανησυχητική την αύξηση της χρήσης των ναρκωτικών από νεαρά πρόσωπα και ειδικότερα την ηλικιακή ομάδα μεταξύ 14-18, που αυξήθηκε σοβαρά κατά 41%, ενώ η ομάδα μεταξύ 19-24 ετών αυξήθηκε κατά 12,4%. Το 12, 4% δεν είναι μικρό ποσοστό και σίγουρα δεν είναι μικρό το 41%. Τι σημαίνει αυτό το ποσοστό; Ότι σχεδόν τα διπλάσια σε σχέση με παλιότερα παιδιά των τρυφερών ηλικιών, που ξεκινούν από τα 14 και καταλήγουν στην πρώιμη νεότητα των 18, όχι απλά έχουν δοκιμάσει ναρκωτικές ουσίες, αλλά έχουν φτάσει σε σημείο να κάνουν χρήση και να πιάνονται από τις Αστυνομικές Αρχές γι’ αυτό.
Το θετικό είναι ότι η Αστυνομία παρουσιάζει εγρήγορση σ’ αυτό το κομμάτι. Και κάτι που μοιάζει με ύψιστο ταμπού για τους γονείς, το να πιαστούν δηλαδή τα παιδιά τους να κάνουν χρήση ναρκωτικών, μπορεί να μην είναι η ιδανική παρέμβαση, αλλά δεν παύει να είναι η παρέμβαση κάποιας μορφής που θα τα κάνει να συνειδητοποιήσουν ότι οι επιλογές τους φέρουν ευθύνες και συνέπειες.
Κέντρο Άμεσης Βοήθειας 1440
Ο Σύνδεσμος για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια(ΣΠΑΒΟ) λειτουργεί ένα τηλεφωνικό κέντρο άμεσης βοήθειας σε όλους όσους έρχονται αντιμέτωποι με την ενδοοικογενειακή βία. Η γραμμή 1440 παρέχεται δωρεάν και είναι στη διάθεση του κοινού για όλες τις μέρες του χρόνου. Το τηλεφωνικό κέντρο που έχει δημιουργήσει ο ΣΠΑΒΟ, στελεχώνεται με επιστημονικό προσωπικό, ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς, οι οποίοι έχουν εκπαιδευτεί σε τεχνικές επικοινωνίας από το τηλέφωνο.
Η Γραμμή 1440 προσφέρει
• Συμβουλευτική στήριξη σε ώρα κρίσης
• Πληροφόρηση και συνεργασία με άλλες υπηρεσίες σχετικές με το πρόβλημα Οικογενειακής βίας
• Ενημέρωση για τα βασικά δικαιώματα και τις δυνατότητες που έχουν τα άτομα που κακοποιούνται να βρουν λύσεις για το πρόβλημα τους
Παράλληλα ο ΣΠΑΒΟ λειτουργεί και ένα καταφύγιο φιλοξενίας για γυναίκες και τα παιδιά τους που βρίσκονται σε σωματικό και ψυχολογικό κίνδυνο από άτομα του οικογενειακού τους περιβάλλοντος. Ενημέρωση για το καταφύγιο παρέχεται στο 1440.
Της Λίας Παπαϊωάννου
0 comments