Βάλτε ΤΕΛΟΣ στο στρες των εξετάσεων…

Το άγχος γίνεται επικίνδυνο και μπορεί να κάνει κακό, μόνο όταν δεν μπορούμε πια να το ελέγξουμε, γιατί τότε περιορίζει την πραγματική μας ικανότητα για επίδοση και μας κάνει να υποφέρουμε.    

Το άγχος των εξετάσεων συνήθως συνδέεται με τον φόβο που νιώθουμε μήπως απογοητεύσουμε τους γονείς μας, ή ματαιώσουμε τις προσδοκίες που έχουμε από τον εαυτό μας.

Το άγχος κινητοποιείται μέσα από τις αρνητικές σκέψεις που εμείς κάνουμε, μεγαλώνει μέσα απ΄αυτές και τελικά στην χειρότερη περίπτωση, μπορεί να μας ακινητοποιήσει και να μας οδηγήσει να εγκαταλείψουμε την προσπάθειά μας.
Επίσης, μέσα από τις αρνητικές σκέψεις που κάνουμε όταν φοβόμαστε κάτι πολύ, άθελά μας «προετοιμάζουμε» την αποτυχία, αφού ασυνείδητα σκεφτόμαστε και συμπεριφερόμαστε με τέτοιο τρόπο ώστε να αποτύχουμε!

Συμπτώματα - Επιπτώσεις του έντονου άγχους:
Μείωση της επίδοσης:
1.    Πονοκέφαλοι, κοιλόπονοι, ταχυκαρδία, συχνοουρία, τρέμουλο, ναυτία, μυϊκή υπερένταση.
2.    Δυσκολία συγκέντρωσης, διανοητικό μπλοκάρισμα (μπλακ-άουτ), δυσκολία οργάνωσης των πληροφοριών.
3.    Ψυχοσωματικά συμπτώματα.

Διανοητικά συμπτώματα:
1.    Αρνητικές σκέψεις, μείωση αυτοπεποίθησης.
2.    Ευσυγκινησία, ευερεθιστότητα, άσχημος ύπνος.

Πριν τις εξετάσεις:
1.    Φρόντισε για την καλή σου προετοιμασία.
2.    Κάνε τις επαναλήψεις σου μαζί με φίλους/ες.
3.    Μάθε να αντιμετωπίζεις τις εξετάσεις, παρόλο τον φόβο σου για πιθανή αποτυχία!
4.    Φτιάξε ένα οργανόγραμμα - οργάνωσε το χρόνο σου.
5.    Συνάντησε άλλους συμμαθητές/τριες σου και ας ρωτήσει ο/η ένας/ μια τον/την άλλον/η ....
6.    Αν μπορείς να το εξηγήσεις στους άλλους, τότε το έχεις κατανοήσει... διαφορετικά, χρειάζεσαι περισσότερες επαναλήψεις!

Αναλύστε την κατάσταση:
1.    Πάρε μια λευκή σελίδα χαρτί: Γράψε απ’τη μια πλευρά της σελίδας τι είναι ακριβώς αυτό/ά που σου προκαλεί/ούν άγχος, κι απ’ την άλλη (στήλη της σελίδας) πως μπορείς πρακτικά να διορθώσεις το συγκεκριμένο πρόβλημα!
2.    Κάντε ένα διάλειμμα και συζήτησε εκφράζοντας τους φόβους και τις αμφιβολίες σου στους γονείς σου και σε ανθρώπους που μπορούν να σε ακούσουν!
3.    Επιχείρησε μια νοητική αναπαράσταση των πραγματικών συνθηκών που σου προκαλούν άγχος (δηλ. «φαντάσου με λεπτομέρειες τις πραγματικές συνθήκες που σε αγχώνουν...»). Θα δεις ότι:
Όσο πιο συχνά φαντάζεσαι τις εξετάσεις τόσο πιο πολύ εξοικειώνεσαι μαζί τους...!
4.    Αυτό που μπορείς να αντιμετωπίσεις στη φαντασία σου, μπορείς να το κάνεις και στην πραγματικότητα!!

Ασκήσεις χαλάρωσης:
1.    Αντικατέστησε τις σκέψεις: «δεν θα φοβηθώ», ή «θα πετύχω στα σίγουρα!», με τις πιο ρεαλιστικές σκέψεις: «Ακόμα κι αν φοβηθώ, θα το αντιμετωπίσω», «θα κάνω ό,τι περνάει από το χέρι μου για να επιτύχω»...
2.    Κάνε καθημερινά ένα πρωινό μπάνιο με χλιαρό νερό .
3.    Φρόντισε να ξεκουράζεσαι και να κοιμάσαι καλά.
4.    Ξόδευε λίγο χρόνο για γυμναστική (καθημερινά).

Κατά τη διάρκεια των εξετάσεων:
1.    Ξεκίνα πάντα με ό,τι γνωρίζεις καλύτερα..
2.    Συνδύασε εισπνοές- εκπνοές με θετικές σκέψεις...
3.    Μόλις νιώσεις τα πρώτα σημάδια πανικού επανέλαβε μια λέξη ή φράση που σε ηρεμεί (π.χ. «ήρεμα», «χαλαρά», κ.λ.π.

Μετά από τις εξετάσεις:
1.    Κάνε ένα δώρο στον εαυτό σου: μια βόλτα μ’ ένα φίλο, κ.λ.π.
2.    Οραματίσου την επιτυχία και προετοίμασε τον εαυτό σου για την επόμενη ημέρα.

Συναισθηματική & Ψυχολογική υποστήριξη στα παιδία από τους γονείς:
Εάν ως γονείς υιοθετήσετε τις παρακάτω στάσεις και τις διατυπώσετε με τις κατάλληλες φράσεις, θα βοηθήσετε τα παιδιά σας σημαντικά στην προσπάθεια που καταβάλουν.

Πρώτα απ όλα ας φροντίσετε να είστε διαθέσιμοι/ ες πρώτα για να ακούσετε τα παιδιά σας και για να τα συμβουλέψετε!

Συμβουλές που δεν απέχουν απ'την πραγματικότητα!
«Το άγχος της αποτυχίας είναι φυσιολογικό»
«Όλοι έχουμε σε αντίστοιχες συνθήκες παρόμοιο άγχος ...»
«Ακόμα κι αν δεν περάσεις, υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις...»
«Αν δεν περάσεις, για το μόνο που θα στεναχωρηθώ είναι γιατί δεν θα ανταμειφθούν οι κόποι σου...»
«Κάθε αποτυχία είναι μια ευκαιρία μάθησης!...»

Ο κύριος σκοπός της εκπαίδευσης είναι να βοηθήσει τους νέους ανθρώπους να μαθαίνουν το πώς θα  ανταποκρίνονται με επιτυχία στις συνεχώς μεταβαλλόμενες κοινωνικό-πολιτικές και οικονομικές συνθήκες.

Επομένως, ο στόχος των γονιών και των εκπαιδευτικών -όλων των βαθμίδων- είναι να βοηθήσουν τους/ τις μαθητές/τριες να αγαπήσουν τη μάθηση.

Επειδή η επιβίωση των παιδιών μας στο μέλλον θα εξαρτάται από την ικανότητά τους να μαθαίνουν, φροντίστε να δημιουργήσετε τις κατάλληλες συνθήκες -και στην δύσκολη στιγμή των εξετάσεων- που θα επιτρέψουν στο παιδί σας να συνεχίσει και μετά απ’αυτές να θέλει να μαθαίνει όλο και περισσότερα πράγματα...!


Αθηνά Βαλανίδου - (ΒΑ)  Εκπαιδευτικός Δημοτικής Εκπαίδευσης, (ΜΑ) Ειδική Εκπαίδευση, (ΜΑ) Journalism and Management