Αλήθεια, σε ποια «κατηγορία παιδιών» ανήκει το μικρό σας;
Το παιδί «σβούρα»
Αν έχουμε βαρεθεί να επαναλαμβάνουμε διαρκώς τη φράση «κάθισε παιδί μου σε μια μεριά δυο λεπτά!», τότε είναι πολύ πιθανό το καμάρι μας να ανήκει στη συγκεκριμένη κατηγορία. Το παιδί «σβούρα» βρίσκεται διαρκώς σε κίνηση. Παρατηρεί τα πάντα και όλα του κάνουν εντύπωση. Δε γνωρίζει όρια –μήπως επειδή δεν του τα δείξαμε ποτέ;– και είναι έτοιμο να αντιδράσει σε οτιδήποτε επιχειρεί να το περιορίσει! Αγαπημένο του παιχνίδι; Το κυνηγητό, με τους γονείς να τρέχουν από πίσω του!
Και τώρα τι κάνουμε; Τα συγκεκριμένα παιδιά έχουν ανάγκη να εξωτερικεύσουν όλη την ενέργεια που κρύβουν μέσα τους. Για να το κάνουν, χρειάζονται αρκετές ώρες ελεύθερου παιχνιδιού και πολλή προσοχή. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ανάμεσα στα παιχνίδια, χρειάζονται και τα όρια. Λέμε «ναι», λοιπόν, στη βόλτα στο πάρκο, αλλά τη στιγμή που εμείς κρίνουμε σωστό. Συμφωνούμε να παίξει με το φίλο του, αλλά όταν θα έρθει η ώρα του ύπνου θα πρέπει να πει καληνύχτα. Πού θα πάει; Με επιμονή και υπομονή θα τα καταφέρουμε!
Το παιδί «αγγελουδάκι»
Το μικρό μας, σαν καλοκουρδισμένο κουκλάκι χαμογελάει διαρκώς και κάνει ό,τι του ζητάμε. Μοιάζει βγαλμένο από τη φαντασία και για πολλούς αποτελεί «σπάνιο είδος». Προσαρμόζεται εύκολα και δίχως γκρίνιες σε κάθε κατάσταση, πηγαίνει σε όλους και δεν στραβώνει το προσωπάκι του ποτέ. Δεν πεινάει, αλλά μόλις του δώσουμε το φαγάκι του θα το φάει. Δε νυστάζει, αλλά μόλις το πάμε στην κούνια του θα κοιμηθεί. Ναι, είναι το τέλειο παιδί!
Και τώρα τι κάνουμε; Το απολαμβάνουμε, χωρίς όμως να το «εκμεταλλευόμαστε». Τι εννοούμε; Μπορεί το μικρό μας να μην γκρινιάζει και να μη διαμαρτύρεται ποτέ, αυτό όμως, σε καμία περίπτωση δε σημαίνει ότι θα πρέπει να τραβάμε το πρόγραμμά του από τα μαλλιά προκειμένου να ταιριάξει με το δικό μας. Συνεχίζουμε να βάζουμε τις δικές του ανάγκες πάνω απ’ όλα και τηρούμε ευλαβικά την καθημερινή μας ρουτίνα. Τέλος, δεν παραλείπουμε να του χαρίζουμε διαρκώς νέα ερεθίσματα και να το παροτρύνουμε να εκδηλώνει τις σκέψεις και τα συναισθήματά του.
Το παιδί «γκρινιάζω άρα υπάρχω»
Είναι απίστευτο! Κάνουμε τα πάντα προκειμένου να ικανοποιήσουμε κάθε του ανάγκη, αλλά μοιάζει να μην ευχαριστιέται με τίποτα! Ώρες-ώρες, μάλιστα, νιώθουμε πως γκρινιάζει απλά και μόνο για να μας δυσκολέψει τη ζωή. Γνωρίζει το πρόγραμμα της ημέρας τόσο καλά, που αν παρεκκλίνουμε έστω για λίγο έρχονται τα πάνω-κάτω στη διάθεσή του.
Και τώρα τι κάνουμε; Το «παίρνουμε» αλλιώς, μιας και πολλές από τις παραξενιές του μπορεί να οφείλονται και στη δική μας στάση. Σίγουρα δεν θέλουμε να του δυσκολέψουμε τη ζωή, δεν γίνεται όμως να το αφήσουμε να δυσκολεύει τόσο τη δική μας. Η λύση, βρίσκεται κάπου στη μέση. Θα πρέπει να του μάθουμε τι σημαίνει «συμβιβάζομαι», «προσπαθώ», «κάνω υπομονή». Οι συχνές συζητήσεις είναι το «κλειδί» για να αρχίσει σιγά-σιγά το μικρό μας να μπαίνει στο νόημα. Προσπαθούμε να φέρνουμε το μικρό μας όσο το δυνατό συχνότερα σε επαφή με άλλα συνομήλικα παιδάκια, προκειμένου να αρχίσει να μοιράζεται, να υποχωρεί και –αναγκαστικά– να απαγκιστρώνεται από τις παραξενιές του.
Το παιδί «μη μου άπτου»
Δεν το έχει σε τίποτα να μπήξει τα κλάματα με το παραμικρό. Όχι, δεν το κάνει τόσο από παραξενιά, όσο από ευαισθησία. Ναι, το μικρό μας παραείναι ευαίσθητο όταν δεν του αρέσει ή όταν το ενοχλεί κάτι. Αυτό το «κάτι», μπορεί να είναι από το ότι λερώθηκε το φόρεμα της κούκλας του,s μέχρι το ότι ένα κουνουπάκι τόλμησε να πετάξει μπροστά του. Απεχθάνεται τις εκπλήξεις, τον πολύ κόσμο και τις διαφοροποιήσεις στο κατά τ’ άλλα άψογα οργανωμένο πρόγραμμά του.
Και τώρα τι κάνουμε; Απλά προσπαθούμε να μάθουμε τι το ενοχλεί και τι το φοβίζει προκειμένου να το βοηθήσουμε να μάθει να διαχειρίζεται πιο ήρεμα τυχόν απρόβλεπτες καταστάσεις. Επιστρατεύουμε τα λόγια, του μιλάμε για τα συναισθήματα και το παρακινούμε να κάνει κι εκείνο το ίδιο όταν κάτι το ενοχλεί. Τέλος, φροντίζουμε να του δώσουμε χρόνο να εξοικειωθεί με τον κόσμο που το περιβάλλει και σε καμία περίπτωση δεν το κρατάμε σε ένα αποστειρωμένο, δίχως ερεθίσματα περιβάλλον.
Το «αραχτό» παιδί
«Μαμά, βαριέμαι…»… αυτή, μοιάζει να είναι η αγαπημένη φράση του μικρού μας! Βαριέται να κάνει κάτι, βαριέται και όταν δεν κάνει κάτι. Αραχτό –ίσως και λίγο τεμπέλικο– το αγγελούδι μας προτιμά να κάθεται μπροστά στην τηλεόραση από το να παίζει παρέα με τα φιλαράκια του. Το χειρότερό του; Να του ζητήσουμε να συγυρίσει το δωμάτιό του, να μας φέρει κάτι και γενικά, να κάνει το οτιδήποτε.
Και τώρα τι κάνουμε; Δεν σταματάμε να το παρακινούμε (με ήρεμο τρόπο) να κάνει πράγματα τόσο μέσα, όσο κι έξω από το σπίτι. Αυτό, σε καμία περίπτωση δε σημαίνει πως του δίνουμε διαρκώς εντολές ή πως το καταπιέζουμε. Αντιθέτως, του προτείνουμε πράγματα και το αφήνουμε μάλιστα να επιλέξει τι από αυτά θα ήθελε να κάνει. Π.χ. «θα ήθελες να ετοιμάσουμε παρέα το βραδινό, ή μήπως προτιμάς να παίξουμε κανένα παιχνιδάκι / να ζωγραφίσουμε / να πάμε μια βόλτα;»…
Το παιδί «ψώνιο»
Μην καταλάβει ότι το αγνοούμε ή ότι ασχολούμαστε με κάτι άλλο, θα πέσει σε κατάθλιψη ή απλά θα κάνει τα πάντα προκειμένου να τραβήξει την προσοχή μας. Ο συγκεκριμένος τύπος παιδιού, θέλει να έχει όλα τα βλέμματα στραμμένα επάνω του. Θέλει να του λέμε διαρκώς «μπράβο», να το επαινούμε για οτιδήποτε κάνει και να γελάμε διαρκώς μαζί του.
Και τώρα τι κάνουμε; Καλλιεργούμε το χάρισμά του… Το μικρό μας είναι ένα πολύ κοινωνικό παιδάκι και αυτό δεν θα μπορούσε παρά να είναι καλό για εκείνο. Ταυτόχρονα, όμως, προσπαθούμε να του δείξουμε ότι υπάρχουν κι άλλοι άνθρωποι γύρω μας τους οποίους πού και πού θα πρέπει να ακούμε. Δεν είναι δυνατό να μιλάμε μόνο εμείς και κανένας άλλος. Δεν πρέπει να διακόπτουμε τους άλλους και το σωστό είναι να περιμένουμε τη σειρά μας για να πάρουμε το λόγο. Αν δεν τα κάνουμε αυτά, τότε, στο μέλλον δεν θα αντέχει κανείς να είναι στο πλευρό μας.
Αθηνά Βαλανίδου - (ΒΑ) Εκπαιδευτικός Δημοτικής Εκπαίδευσης, (ΜΑ) Ειδική Εκπαίδευση, (ΜΑ) Journalism and Management
0 comments