Η δήμαρχος που πολέμησε τα καρτέλ

Η οικογένεια της María Santos Gorrostieta μάταια περίμενε το τηλεφώνημα για τα λύτρα, επί 8 μέρες. Νόμιζαν πως η «ηρωίδα του 21ου αιώνα», η δήμαρχος της Tiquicheo του Μεξικό, που πολέμησε τα καρτέλ των ναρκωτικών, είχε πέσει θύμα απαγωγής. Έκαναν λάθος. Και το ανακάλυψαν, όταν την 8η μέρα ένας αγρότης ανακάλυψε το βασανισμένο και πια άψυχο σώμα της. Η María Santos Gorrostieta είχε χάσει τη μάχη.

Ποια ήταν η María Santos Gorrostieta;
Η María Santos Gorrostieta γεννήθηκε το 1976 στην πόλη Tiquicheo του Μεξικό. Με την ανάγκη της προσφοράς προς το κοινωνικό σύνολο να τρέχει στις φλέβες της από νωρίς, η Gorrostieta σπουδάζει Ιατρική. Αποφασίζει όμως να ασχοληθεί και με την πολιτική.  Ενώνει τις δυνάμεις της με το Θεσμικό Επαναστατικό κόμμα(PRI)  και από το 2008 έως το 2011 εκλέγεται δήμαρχος στη γενέθλια πόλη της.  Μιλά ανοιχτά ενάντια των καρτέλ των ναρκωτικών και αρνείται τη μία δωροδοκία μετά την άλλη. Η Gorristieta γίνεται πρότυπο για τους πολίτες και επικίνδυνη για τα καρτέλ. «Κι αν μάθουν κι άλλοι να αρνούνται;». Αυτό μάλλον αναρωτιούνταν οι βαρόνοι των καρτέλ.

Η Gorrostieta ήταν στην ακμή της θητείας της, όταν ξεκίνησαν οι πρώτες απόπειρες δολοφονίας εναντίον της. Εντωμεταξύ είχε παντρευτεί τον αγαπημένο της José Sánchez Chávez και είχαν αποκτήσει τρία παιδιά.  Μόνο που εκείνος, εξαιτίας του έργου της, δε θα τα έβλεπε να μεγαλώνουν.

Οι πρώτες απόπειρες και η τραγική απώλεια
Η προειδοποίηση εναντίον της ήρθε αναίμακτα, μόλις τρεις μήνες αφότου ανέλαβε τη θέση της δημάρχου το 2008. «Παραιτήσου, πριν να είναι πολύ αργά», είπαν οι ένοπλοι που απείλησαν την Gorrostieta. Στις 15 Οκτωβρίου του 2009, ο φόρος αίματος άρχισε να πληρώνεται στα καρτέλ των ναρκωτικών. Ο άνδρας της πέφτει νεκρός από τα πυρά ενόπλων, ενώ εκείνη τραυματίζεται. Σώζεται, γιατί οι δράστες πίστεψαν ότι την είχαν σκοτώσει κι αυτή.

Η δεύτερη απόπειρα και τα βαριά τραύματα
Θα περίμενε κανείς ότι μία μητέρα τριών παιδιών, που χήρεψε κατ’ αυτόν τον τρόπο, θα το έβαζε κάτω, θα παραδιδόταν στο πένθος… θα υποτασσόταν.  Η Gorrostieta όμως δεν ήταν φτιαγμένη από συνηθισμένο ανθρώπινο υλικό. Ήταν αποφασισμένη να βάζει το κοινό καλό πιο πάνω από το δικό της. Το 2010, επιστρέφοντας από μία τοπική εκδήλωση, δέχεται νέα επίθεση. Οι τρεις σφαίρες που δέχεται τη στέλνουν στο νοσοκομείο, όπου πάλεψε για τη ζωή της και βγήκε νικήτρια. Αργότερα θα δείξει δημόσια τις πληγές, λέγοντας ότι δεν ντρέπεται για αυτές. «Η ελευθερία φέρνει μαζί και ευθύνες. Ο δρόμος που έχω να κάνω είναι μακρύς –δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα», θα δηλώσει.

Και όντως, μέχρι το 2011, που τελειώνει η θητεία της ως δημάρχου, δεν παραιτείται από τον αγώνα της. Η κοινή γνώμη στο τέλος της τριετούς της θητείας είναι πια ευαισθητοποιημένη για το τι συμβαίνει στη μικρή πόλη, που βρίσκεται στο επίκεντρο της διαμάχης δύο συμμοριών των αδίστακτων καρτέλ. Ο φόβος όμως υπάρχει ακόμα. Αυτό που δεν υπάρχει πια για την Gorrostieta είναι η αστυνομική προστασία που της προσέφερε η θέση της δημάρχου.

Η μοιραία στιγμή
Η Gorrostieta αποσύρεται από τη δημόσια ζωή. Ξαναπαντρεύεται και επικεντρώνεται στην οικογένειά της. Αλλά οι άνθρωποι των καρτέλ των ναρκωτικών δεν ξεχνούν. Στις 14 Νοεμβρίου, πήγαινε την κόρη της στο σχολείο. Της  έστησαν ενέδρα και απειλούσαν το παιδί. Για να το σώσει, η Gorrostieta μπήκε οικειοθελώς στο αυτοκίνητο των απαγωγέων της. Οκτώ ημέρες μετά, το σώμα της βρέθηκε μαχαιρωμένο, σε δρόμο της ευρύτερης περιοχής. Η αστυνομία δίνει ως επίσημη αιτία θανάτου χτύπημα στο κεφάλι που δέχθηκε το θύμα, ενώ τα σημάδια στο κορμί της δείχνουν ότι βασανίστηκε φρικτά.

Η Gorrostieta μπορεί να έφυγε και να προστέθηκε στη μακρά λίστα των θυμάτων του πολέμου των ναρκωτικών στο Μεξικό, αλλά η παρακαταθήκη που άφησε πίσω με την στάση της απέναντι στα τεράστια συμφέροντα και το ακέραιο πέρασμά της από την εξουσία, μένουν ακόμα εδώ.