SOS! Έχω... αδερφάκι!

Το νέο κεφάλαιο που ξεκίνησε στη ζωή σας, με την άφιξη του νέου μέλους, θυμίζει κάτι από εμφύλιο πόλεμο. Ο ρόλος σας είναι η αντιμετώπιση των εκδηλώσεων ζήλιας του μεγαλύτερου παιδιού σας προς τον αξιολάτρευτο «εχθρό»!
Ενώ ο άγγελός σας απολάμβανε όλη σας την αγάπη, τώρα ένα άλλο παιδάκι μονοπωλεί το ενδιαφέρον σας. Δεν είστε πια η «δική» του μαμά, δεν τρέχετε αμέσως μόλις σας φωνάξει, δεν παίζετε πια τόσες πολλές ώρες μαζί του...


Ζήλια που εκδηλώνεται
Παρατηρώντας τη συμπεριφορά και τις αντιδράσεις, μπορείτε εύκολα να καταλάβετε αν το μικρό σας ζηλεύει το αδερφάκι του. Παρ’ όλο που οι ενδείξεις διαφέρουν από παιδί σε παιδί, είναι καλό να γνωρίζετε τις πιο συνηθισμένες. Το παιδί λοιπόν που ζηλεύει είναι πιθανό να...
● Γίνεται επιθετικό απέναντι στο αδερφάκι του. Μπορεί για παράδειγμα να το δαγκώνει, όταν κλαίει (επειδή ξέρει πως εσείς θα τρέξετε γρήγορα κοντά του), να του κλείνει το στόμα ή να του πετά το μαξιλάρι για να σταματήσει, να πιάνει τα χεράκια του και να τα κουνά με δύναμη κτλ.
● Στρέφεται εναντίον σας και θυμώνει με ασήμαντες αφορμές. Είναι πιθανό λοιπόν να σας τσιμπά, να σας κλωτσά, να σας σπρώχνει, να σας τραβά τα μαλλιά, να σας βρίζει κτλ.
● Αρνείται πεισματικά να φάει ακόμα και το αγαπημένο του φαγητό, κατακρίνοντάς το ή κάνοντας μορφασμούς. Έχουν αναφερθεί πολλές περιπτώσεις παιδιών που γίνονται αρκετά δύσκολα και υπερβολικά επιλεκτικά στο φαγητό, με αποτέλεσμα να τρώνε ελάχιστα και να χάνουν βάρος.
● Αδιαφορεί για τις υποδείξεις ή τις συμβουλές σας, ενώ δεν αποκλείεται να κάνει επίτηδες αυτό ακριβώς που του τονίσατε να αποφύγει. Επίσης, μερικές φορεί μπορεί να προσποιείται πως δε σας βλέπει, ενώ είστε μπροστά του!
● Δυσκολεύεται να κοιμηθεί ή προσπαθεί να μένει όσο το δυνατό περισσότερη ώρα ξύπνιο. Γενικότερα, ο ύπνος του είναι ανήσυχος, ενώ είναι πιθανό να απαιτεί να κοιμάται μαζί σας στο διπλό κρεβάτι, να ξυπνά έντρομο μέσα στη νύχτα, επειδή είδε κάποιον εφιάλτη κτλ.
● Γυρίζει σε συμπεριφορές προηγούμενων αναπτυξιακών σταδίων. Δεν αποκλείεται λοιπόν να θέλει ξανά να χρησιμοποιεί πιπίλα, να βάλει πάνες, να το έχετε συνέχεια αγκαλιά, να θηλάσει, να λερώνει το βρακάκι του, να μιλά σαν μωρό κτλ.

Δε μ’ αγαπάς πια;
Είναι πολύ πιθανό αυτό το ερώτημα να γεννηθεί στο παιδί, παρατηρώντας τη συμπεριφορά και τις συνήθειές σας, που (ας μην κρυβόμαστε) έχουν πια διαμορφωθεί βάσει των αναγκών και των απαιτήσεων του μωρού. Και μπορεί για εσάς η φροντίδα του νεογέννητου να είναι δεδομένη, για το μεγαλύτερό σας παιδάκι, όμως, αγγίζει τα όρια της... προδοσίας! Το αποτέλεσμα βέβαια είναι να μη νιώθει σίγουρο πια για τα τρυφερά σας συναισθήματα. Αυτό που πρέπει να κάνετε είναι να το διαβεβαιώνετε με κάθε τρόπο πως η αγάπη σας για εκείνο δεν έχει μειωθεί, καθησυχάζοντας τις αμφιβολίες που έχει μέσα του.

Μυστικά (δικής σας) συμπεριφοράς…
Αρχικά, πρέπει να καταλάβετε πως είναι αρκετά δύσκολο (έως και επίπονο) για ένα παιδί, κάτω των 6 ετών, να αποδεχτεί πως πλέον δε βρίσκεται στο κέντρο της προσοχής των γονιών του. Στη συνέχεια, αφού αποδεχτείτε τα συναισθήματα της ζήλιας και του θυμού του, δεν πρέπει να ξεχνάτε πόσο σημαντικό είναι να...

● Υποδείξετε τρόπους εκτόνωσης. Προτείνετέ του δραστηριότητες που θα μπορεί να εκφράζει τα συναισθήματά του, χωρίς να βλάπτει κανέναν, όπως για παράδειγμα η ζωγραφική, το παιχνίδι με τη μπάλα κτλ.
● Σας θεωρεί «φίλη/ ο» του. Με κάθε ευκαιρία τόσο εσείς, όσο και ο μπαμπάς, συζητάτε μαζί του για τη νέα μορφή της οικογένειας, ζητώντας του να περιγράψει τα συναισθήματά του τώρα που απέκτησε αδερφάκι και ρωτώντας το αν κάτι το ενοχλεί ή το προβληματίζει. Με τον τρόπο αυτό καταλαβαίνει πως νοιάζεστε για εκείνο, ενώ ενισχύεται η μεταξύ σας σχέση εμπιστοσύνης.
● Συμμετέχει στην καθημερινή φροντίδα του μωρού. Ζητήστε τη βοήθειά του σε θέματα που αφορούν τη φροντίδα του νεογέννητου: να φέρει την πιπίλα του, να σας ενημερώσει αν ξύπνησε, να βάλει τα ρουχαλάκια του στο συρτάρι κτλ. Μπορείτε επίσης να του δείξετε πώς να το κρατάει ή πώς μπορεί να παίζει μαζί του, πάντα υπό την επίβλεψή σας.
● Σέβεστε όσα λέει. Μην κρίνετε τον τρόπο που αντιλαμβάνεται τη δική σας συμπεριφορά προς το μικρότερο αδερφάκι ή προς το ίδιο, ακόμα και αν βρίσκετε την εκτίμησή του υπερβολική ή παράλογη. Αντιθέτως, προσπαθήστε να δείτε τα πράγματα από τη δική του πλευρά. Μπορείτε ακόμα να του εξηγήσετε ότι ακόμα και αν ζηλεύει, δε χρειάζεται να τιμωρηθεί γι’ αυτό, καθώς είναι ένα αποδεκτό συναίσθημα.
● Βάλετε γερές βάσεις στη σχέση τους. Μιλήστε του για την αξία της αδελφικής σχέσης, τονίζοντας πως μεγαλώνοντας θα δεθούν και θα μπορεί ο ένας να στηρίζεται και να εμπιστεύεται τον άλλον, όπως δυο πολύ καλοί φίλοι. Μια καλή ιδέα είναι να του κάνετε ένα δώρο, λέγοντάς του ότι είναι από το αδερφάκι του, έτσι ώστε να δημιουργηθεί μια «συνθήκη αγάπης» μεταξύ των δυο.


Αθηνά Βαλανίδου, (ΒΑ)  Εκπαιδευτικός Δημοτικής Εκπαίδευσης, (ΜΑ) Ειδική Εκπαίδευση, (ΜΑ) Journalism and Management