Έλενα Παπαδοπούλου: Το Θέατρο ποιεί ήθος

Ηθοποιός, σύμφωνα με τα λεξικά, είναι ο καλλιτέχνης που συμμετέχει σε μια θεατρική παράσταση ή σε ένα κινηματογραφικό, τηλεοπτικό, ραδιοφωνικό έργο και ερμηνεύει ρόλο. Η λέξη είναι σύνθετη από το ρήμα ποιώ και το ουσιαστικό ήθος, κάνοντας αναφορά στον ηθικοπλαστικό ρόλο του ηθοποιού σε μια κοινωνία.
Σήμερα σάς παρουσιάζουμε μια ηθοποιό την οποία χαιρόμαστε και στο θέατρο, αλλά και στην τηλεόραση. Την Έλενα Παπαδοπούλου. Πρόθυμη για κουβέντα, ευχάριστη και ειλικρινής είναι τα χαρακτηριστικά που συνθέτουν μια συνομιλία μαζί της.  Μια ηθοποιός που τόλμησε να σπουδάσει την υποκριτική σε δύσκολες εποχές για τη γυναίκα της Κύπρου. 


Ε:Στην επαγγελματική ζωή του κάθε ανθρώπου υπάρχουν και οι ευκολίες και οι δυσκολίες. Πώς ήταν η δική σου πορεία μέχρι σήμερα;
Α:Έχεις απόλυτο δίκιο σε αυτό που λες. Όταν σπούδαζα στη δραματική σχολή στην Αθήνα, την πρώτη μέρα που μας είχε βάλει στην τάξη η Μαρία Χόρς,  δασκάλα κινησιολογίας και  για πολλά χρόνια η πρωθιέρεια των Ολυμπιακών αγώνων, μας είπε λοιπόν, «ήρθατε εδώ και υπάρχουν δύο δρόμοι. Ο εύκολος και ο δύσκολος». «Ο εύκολος», μας είπε, «θα δείτε πολύ σύντομα το όνομά σας να αναβοσβήνει με κόκκινα λαμπάκια. Ο δύσκολος είναι ότι πρέπει να κάνεις πολύ αγώνα, πολλή υπομονή, επιμονή και να μην κάνεις συμβιβασμούς, για να μπορέσεις να πετύχεις». Νομίζω ότι ακολούθησα το δύσκολο δρόμο. Δεν το λέω με υπερφίαλο ύφος, αλλά το λέω με πλήρη συνείδηση ότι ήταν επιλογή συνειδητή. Ίσως οι καταβολές, ίσως ο τρόπος που έχουμε μεγαλώσει ή ίσως οι γονείς μας, αυτό που λέμε ήθος, με έκανε να ακολουθήσω συνειδητά το δύσκολο δρόμο.

Ε:Τι είναι αυτό που σε κάνει να συνεχίζεις όλα αυτά τα χρόνια;
Α:Το θέατρο είναι σαν το μικρόβιο που μπαίνει στον οργανισμό μας και δύσκολα το αποβάλλεις. Ίσως και να μην το αποβάλεις ποτέ. Είναι ένα πάθος.

Ε:Παίρνεις αποφάσεις για την καριέρα σου, λογαριάζοντας την οικογένειά σου;
Α:Ναι. Δεν έχεις επιλογή. Όταν έχεις σύντροφο και εξαρτώμενα άτομα, είσαι υποχρεωμένος να κάνεις επιλογές και κάποιους συμβιβασμούς. Είναι μια δύσκολη δουλειά. Είναι τα ωράρια, οι περιοδείες, είσαι υποχρεωμένος να μελετάς στο σπίτι. Είναι ένα κράμα πραγμάτων.

Ε:Ποια η θέση της γυναίκας στα καλλιτεχνικά δρώμενα της Κύπρου; 
Α:Θα πω με κάποια επιφύλαξη ότι δεν είναι εκεί που της αρμόζει, όπως και στην πολιτική βέβαια.  Γενικά, εμείς οι γυναίκες, οι οποίες αν θέλεις σε εισαγωγικά, προσπαθήσαμε να ξεπεράσουμε τους εαυτούς μας και να κάνουμε πράγματα που μόνο οι άντρες  έκαναν, νομίζω ότι μπορούμε να καταλάβουμε καλύτερα το ρόλο αυτό. Είναι δύσκολο να σε αποδεχτεί η κυπριακή κοινωνία. Βέβαια δεν είναι όπως όταν ξεκινούσα εγώ, πριν από 30 χρόνια. Θυμάμαι όταν έγινε το Γ΄ Πρόγραμμα ήταν όλοι άντρες. Ήταν ελάχιστες οι γυναίκες που τόλμησαν να κάνουν πρόγραμμα στο ΡΙΚ. Εγώ έκανα τότε την εκπομπή «Της Τέχνης τα καμώματα». Το ότι επέλεξα να κάνω θέατρο, η ευρύτερη οικογένεια μού έλεγε, «τι καλλιτέχνιδα θα γίνει;». Ευτυχώς σε κάποια πράγματα ακολουθούμε την Ελλάδα, η οποία έχει δώσει θέση στη γυναίκα σημαντικότερη από ό,τι στη δική μας κοινωνία. Λόγω μίμησης, λόγω αντιγραφής εξαπλώνονται και σε μας. Αλλά δεν είναι επαγγέλματα που είναι αποδεκτά.

Ε:Τι είναι «ξένο» για το χώρο σου και σε προβληματίζει;
Α:Το θέατρο ποιεί ήθος. Οτιδήποτε για μένα δεν ποιεί ήθος είναι ξένο.

Ε:Μπορεί η Τέχνη και η Τηλεόραση να έχουν μια δημιουργική συνάντηση;
Α:Είναι δυο μορφές τέχνης, οι οποίες είναι μέσα στο ίδιο κύκλο. Απλώς το ένα απευθύνεται σε μια ευρύτερη μάζα ανθρώπων. Το άλλο σε μια ειδικότερη μάζα ανθρώπων. Για μένα αυτό που έγινε στην Ελλάδα το ότι βλέπεις π.χ. τον Μπέζο, τον Φιλιππίδη, την Καριοφυλλιά Καραμπέτη, πολύ σημαντικά άτομα στο θέατρο, να είναι και πρωταγωνιστές στην τηλεόραση, αυτό λοιπόν επειδή είναι ένα δοχείο αλληλένδετο, οι μεν φέρνουν τους δε και οι δε φέρνουν τους μεν. Κάποιος που τους βλέπει στην τηλεόραση θα πάει να τους δει και στο θέατρο. Σε μας που είμαστε μια πολύ μικρή κοινωνία και δυστυχώς ο κόσμος που παρακολουθεί θέατρο είναι πάρα πολύ λίγος, ίσως θα μπορούσε να βοηθήσει, αν γινόταν με έναν καλό τρόπο. Για αυτό δεν πιστεύω ότι μόνο αυτοί που κάνουν θέατρο είναι μόνο οι καλοί οι ηθοποιοί. Όχι. Για μένα, το να αποτίνεσαι στον κόσμο, να είσαι αγαπητός από τον κόσμο και να απευθύνονται σε σένα στο δρόμο, λέγοντάς σου καλά λόγια είναι πολύ μεγάλη υπόθεση.

Ε:Έχεις την πολυτέλεια να διαλέγεις ένα σου ρόλο;
Α:Δυστυχώς όχι, γιατί είμαι στο ΘΟΚ. Μακάρι να την είχα. Ο ΘΟΚ είναι σαν ένα στρατόπεδο.

Ε:Η ενέργεια του κοινού παίζει ρόλο σε μια παράσταση; Υπάρχει καλό και κακό κοινό;
Α:Βεβαίως υπάρχει ενέργεια από τον κόσμο. Όταν είναι μαζεμένοι άνθρωποι σε μια αίθουσα είναι ασύλληπτη η ενέργεια που εκλαμβάνεις, όπως και το αντίθετο. Πολλές φορές είναι και αρνητικό το κοινό.

Ε:Τι συναισθήματα βιώνει ένας ηθοποιός, όταν πέφτει η αυλαία;
Α:Είμαι πολύ φορτισμένη όταν τελειώσει μια παράσταση, ειδικά όταν είναι και ο ρόλος δύσκολος, περνά αρκετή ώρα για να συνέλθω.

Ε:Έχεις ξεχωρίσει κάποιες τηλεοπτικές σειρές για φέτος;
Α:Την «Πρεμιέρα» που έπαιζε η Κρίστι.

Ε:Η κόρη σου η Κρίστι ακολούθησε τα δικά σου βήματα. Πώς νιώθεις όταν τη βλέπεις στο σανίδι;
Α:Νιώθω πολύ άγχος, αλλά και καμάρι συγχρόνως.

Ε:Είσαι μια γυναίκα που αγαπά τη δουλειά της. Τελικά το να είναι κάποιος καλλιτέχνης τι προσφέρει σε έναν άνθρωπο και τι του παίρνει;
Α:Νομίζω ότι η Τέχνη έχει δύο δρόμους. Είτε σε κάνει καλύτερο άνθρωπο, είτε σε τρελαίνει. 

Ε:Ταυτίζεσαι με ένα ρόλο που υποδύεσαι;
Α:Δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητος από τη ζωή σου. Μπορεί να μην είναι ταύτιση, αλλά σαφώς θα σου αφήσει κάτι. Μπορεί να πλένεις τα πιάτα σου και να τον σκέφτεσαι. Κάτι άλλο λειτουργεί μέσα σου, δεν είναι μια εύκολη διαδικασία. Δηλαδή δε βγαίνω στη σκηνή, παίζω και φεύγω. Είναι μια αλλιώτικη διαδικασία το να μπορέσεις να ετοιμάσεις ένα ρόλο μέσα σε δυο-τρεις μήνες.

Ε:Πώς έρχονται κοντά η υποκριτική και η πολιτική;
Α:Η πολιτική μπήκε στη ζωή μου λίγο απότομα. Ήταν ένα κάλεσμα του Τάσου Παπαδόπουλου να αναμειχθώ με την πολιτική, παρόλο που είχα μια ιδιαίτερη σχέση με τον Σπύρο Κυπριανού. Το κάλεσμα, για να θέσω υποψηφιότητα για το Εκτελεστικό Γραφείο και τις Βουλευτικές εκλογές, ήταν από τον Τάσο Παπαδόπουλο. Σπούδασα πολιτικές επιστήμες, τελείωσα το Πάντειο. Απλά με είχε απορροφήσει το θέατρο. Είναι ένα περίεργο μικρόβιο. Πάντα, όμως, με ενδιέφεραν τα κοινά. Είμαι ένα παιδί του πολέμου. Έχω ζήσει το 1974 την Τουρκική Εισβολή. Ήμουνα ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένη για τον αγώνα που είχαν κάνει οι Έλληνες Κύπριοι  το 1955-59. Μεγάλωσα διαβάζοντας Παλληκαρίδη και Αυξεντίου, μεγάλωσα με τις αρχές της Ελληνικής Ιστορίας. Ομολογώ ότι το 1974 ήταν ένα σημάδι στον οργανισμό μου,  στο είναι μου, στην ύπαρξή μου, το κουβαλούσα. Ήμουνα το παιδί των διαδηλώσεων, ήμουνα το παιδί έξω από τις Πρεσβείες. Αργότερα, όταν ήμουν φοιτήτρια στην Ελλάδα, λάμβανα μέρος σε διαδηλώσεις για το Πολυτεχνείο, τις Μαύρες Επετείους. Ήμουνα ένα πολιτικοποιημένο άτομο. Αυτή τη στιγμή για μένα, μεγαλώνοντας στην πολιτική, τη βλέπω πιο πολύ ως προσφορά.   Θα μπορούσα να προσφέρω, αν με αξίωνε ο Θεός να μπω στη Βουλή. Το θέατρο με έκανε πιο ώριμη, πιο σοφή στη ζωή μου. Με τη σοφία την οποία έχω αποκομίσει θα μπορούσα να προσφέρω. Βέβαια και η εκλογή μου την τελευταία πενταετία στο Εκτελεστικό Γραφείο, στο οποίο έχω εκλεγεί, είναι πάρα πολύ μεγάλη τιμή και προσπαθώ τουλάχιστον όσο μπορώ να είμαι εκεί. Αλλά νομίζω ότι οι πολιτικοί παίζουν κακό θέατρο.

Ε:Σύζυγος, μητέρα, ηθοποιός. Πόσο κοντά έρχονται αυτές οι τρεις ιδιότητες;
Α:Είναι αρκετά δύσκολο. Μπορώ να πω με ταπεινότητα ότι ήμουνα τυχερή, γιατί έχω ένα σύντροφο που αποδέχτηκε αυτό που έκανα. Ακόμη και σήμερα βλέπω ότι δεν είναι εύκολο να πει ένας άντρας ότι η γυναίκα του είναι ηθοποιός. Υπάρχει αυτή η προκατάληψη δυστυχώς. Αλλά ήμουνα τυχερή, γιατί ο σύζυγός μου, ο Μιχάλης, με είχε δεχτεί με αυτό που είμαι, έχει πιστέψει σε μένα. Ήταν και είναι ένας σημαντικός σύντροφος στη ζωή μου. Νομίζω κιόλας ότι αν δεν τον είχα, δε θα μπορούσα να κάνω όλα αυτό που έχω κάνει. Μου έχει συμπαρασταθεί πάρα πολύ.

Συνέντευξη: Στέλλα Σουρμελή